Tai biến mạch máu não ở người già: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách phòng ngừa
Tai biến mạch máu não ở người già là gì?
Tai biến mạch máu não (đột quỵ) ở người già xảy ra khi dòng máu lên não bị gián đoạn hoặc tắc nghẽn đột ngột, khiến một phần não thiếu oxy và dưỡng chất cần thiết để duy trì hoạt động. Bệnh được chia thành hai dạng chính: đột quỵ nhồi máu não (do tắc nghẽn mạch máu não) và đột quỵ xuất huyết não (do vỡ mạch máu não).
Tai biến mạch máu não là một trong những bệnh lý thần kinh nghiêm trọng nhất, đồng thời là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người trung niên và người cao tuổi, chỉ đứng sau các bệnh tim mạch và ung thư. Tuy nhiên, những người vượt qua đột quỵ vẫn phải đối mặt với các di chứng như suy giảm khả năng vận động, thể chất, nhận thức hoặc ngôn ngữ. Theo thống kê, khoảng 30-50% người sống sót sau cơn tai biến mạch máu não cần sự hỗ trợ từ người khác trong cuộc sống hàng ngày, do cấp cứu không kịp thời hoặc gặp biến chứng và di chứng nghiêm trọng.
Tai biến mạch máu não và những thống kê đáng lo ngại ở Việt Nam và thế giới
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não ở người cao tuổi
Tai biến mạch máu não ở người già có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân và yếu tố nguy cơ khác nhau, bao gồm:
1. Tăng huyết áp
Huyết áp cao là một trong những yếu tố hàng đầu làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người lớn tuổi. Thống kê cho thấy phần lớn bệnh nhân đột quỵ đều mắc bệnh tăng huyết áp trước đó. Bệnh này làm gián đoạn lưu thông máu lên não, dẫn đến tình trạng đột quỵ.
2. Đái tháo đường
Bệnh đái tháo đường gây viêm nhiễm và tổn thương mạch máu, làm mạch máu bị thu hẹp hoặc suy yếu, dẫn đến nguy cơ đột quỵ. Tuy nhiên, nguy cơ này có thể giảm nếu người bệnh kiểm soát đường huyết hiệu quả.
3. Rung nhĩ
Rối loạn nhịp tim do rung nhĩ làm tăng nguy cơ đột quỵ lên đến 5 lần so với người bình thường. Người mắc rung nhĩ cần được theo dõi và điều trị bằng các biện pháp như dùng thuốc chống đông máu để ngăn ngừa cục máu đông hình thành và di chuyển lên não.
Rung nhĩ là một trong những yếu tố gây suy tim, đột quỵ
4. Hút thuốc lá
Thói quen hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như ung thư phổi, viêm phế quản mạn tính và bệnh tim mạch. Nicotine và carbon monoxide trong thuốc lá cũng góp phần làm tổn thương mạch máu, tăng huyết áp và tai biến mạch máu não.
5. Tuổi tác
Tuổi tác là một yếu tố nguy cơ không thể thay đổi đối với đột quỵ ở người cao tuổi. Hơn 70% các trường hợp đột quỵ xảy ra ở những người trên 65 tuổi. Vì vậy, người lớn tuổi nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe, tầm soát nguy cơ đột quỵ và theo dõi các dấu hiệu bất thường để có biện pháp xử lý kịp thời.
6. Giới tính
Theo các nghiên cứu tại Việt Nam, tỷ lệ đột quỵ ở nam giới cao hơn nữ giới khoảng 1,5 lần. Bệnh lý mạch máu thường gặp nhiều hơn ở nam giới và đây được coi là một trong những nguyên nhân chính làm gia tăng nguy cơ đột quỵ. Vì vậy, nam giới cần chú ý nhiều hơn đến việc phòng ngừa các yếu tố nguy cơ.
7. Yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò trong nguy cơ đột quỵ ở người lớn tuổi. Ngay cả khi áp dụng các biện pháp phòng ngừa, những người có tiền sử gia đình mắc các bệnh như tăng huyết áp hoặc đái tháo đường vẫn có khả năng cao bị đột quỵ. Nếu trong gia đình có người từng bị đột quỵ, đặc biệt trước 65 tuổi, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên.
8. Các yếu tố nguy cơ khác
Ngoài những nguyên nhân trên, các yếu tố như cholesterol cao, lười vận động, thừa cân, bệnh động mạch cảnh, rối loạn đông máu, và việc tiêu thụ rượu bia quá mức cũng góp phần làm tăng khả năng xảy ra đột quỵ.
Một số yếu tố phổ biến dẫn đến nguy cơ đột quỵ
Dấu hiệu nhận biết tai biến mạch máu não ở người cao tuổi
Việc nhận diện sớm các dấu hiệu tai biến mạch máu não ở người già đóng vai trò quan trọng trong việc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế kịp thời, giúp giảm thiểu nguy cơ tử vong và hạn chế các di chứng. Dưới đây là những triệu chứng cần đặc biệt lưu ý:
- Mặt đột ngột méo lệch, nhân trung bị lệch sang một bên.
- Cảm giác tê bì hoặc yếu đột ngột ở mặt, cánh tay, hoặc chân, thường chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể.
- Gặp khó khăn trong việc nói chuyện: nói lắp, nói không rõ, nói đớ hoặc có dấu hiệu lú lẫn.
- Thị lực giảm đột ngột: nhìn mờ, nhìn đôi ở một mắt hoặc cả hai mắt.
- Chóng mặt, mất thăng bằng hoặc khó khăn khi di chuyển.
- Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân xuất hiện đột ngột.
- Cảm giác buồn ngủ hoặc buồn nôn bất thường.
- Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết tai biến mạch máu não
Các loại tai biến mạch máu não ở người già
Theo các chuyên gia, đột quỵ ở người lớn tuổi thường được chia thành hai loại chính:
- Tai biến mạch máu não do thiếu máu cục bộ (nhồi máu não):
Đây là dạng đột quỵ phổ biến nhất, xảy ra khi dòng máu lên não bị gián đoạn bởi cục máu đông hoặc do mạch máu hẹp. Tình trạng này khiến não thiếu oxy và chất dinh dưỡng cần thiết. Ba nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ thiếu máu cục bộ bao gồm:
+ Hình thành cục máu đông trong mạch máu tại não hoặc cổ.
+ Cục máu đông từ các vị trí khác di chuyển đến não.
+ Chất béo tích tụ trong thành mạch, gây hẹp động mạch não.
- Tai biến mạch máu não do xuất huyết não:
Đây là dạng đột quỵ này xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ, làm máu rò rỉ vào não hoặc khu vực xung quanh. Hậu quả là áp lực bên trong hộp sọ tăng lên, gây tổn thương não nghiêm trọng và làm gián đoạn việc cung cấp oxy, chất dinh dưỡng cho các tế bào não.
Phân biệt hai loại tai biến mạch máu não
Bí quyết phòng ngừa tai biến mạch máu não ở người già
Phòng ngừa đột quỵ là yếu tố then chốt giúp giảm thiểu nguy cơ và hạn chế các biến chứng nếu bệnh xảy ra. Các biện pháp bao gồm:
- Không hút thuốc và tránh xa các chất kích thích.
- Hạn chế tiêu thụ rượu bia.
- Kiểm soát huyết áp, duy trì ở mức dưới 140/90 mmHg.
- Giữ mức đường huyết ổn định, đặc biệt ở người bị tiểu đường.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống, giảm chất béo bão hòa, natri, và tăng cường rau củ, ngũ cốc nguyên hạt.
- Duy trì cân nặng lý tưởng và chỉ số BMI dưới 25.
- Tập thể dục đều đặn ít nhất 40 phút mỗi ngày, 3-4 lần/tuần.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để tầm soát và điều trị các yếu tố nguy cơ.
- Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
- Tránh tắm đêm hoặc tắm nước lạnh vào tối muộn.
- Chăm sóc đặc biệt cho người có bệnh tim mạch hoặc tiền sử đột quỵ, tuân thủ hướng dẫn phòng ngừa từ bác sĩ.
Tạm kết
Tai biến mạch máu não ở người già có thể gây tử vong hoặc gây tàn tật. Người già nên thường xuyên vận động, ăn uống lành mạnh để giảm nguy cơ mắc các bệnh lý, trong đó có tai biến mạch máu não.
-
Bị xuất huyết não nên ăn gì và không nên ăn gì để nhanh chóng hồi phục?
Một chế độ ăn uống khoa học không chỉ góp phần đẩy nhanh quá trình phục hồi sau xuất huyết... -
Xuất huyết dưới nhện: Nguy cơ đột quỵ tử vong không báo trước
Xuất huyết dưới nhện thường do vỡ phình động mạch hoặc chấn thương sọ não, có thể dẫn đến đột... -
Thuốc trị thiếu máu não: Dùng sao cho đúng? Những lưu ý của chuyên gia
Thiếu máu não nên uống thuốc gì? Đây là câu hỏi mà nhiều người quan tâm, đặc biệt khi căn... -
Thuốc chống đột quỵ là gì? Chuyên gia hướng dẫn sử dụng thuốc chống đột quỵ đúng chuẩn ít người biết
Đột quỵ xảy ra khi các tế bào não bị tổn thương do thiếu oxy và dưỡng chất, dẫn đến... -
Huyết áp thấp gây đột quỵ: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách phòng ngừa
Nhiều người lầm tưởng rằng chỉ có huyết áp cao mới dẫn đến tai biến mạch máu não, nhưng trên... -
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ: Lý giải từ bác sĩ chuyên khoa
Thói quen hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ lên đến 5 lần. Vì sao hút thuốc lá... -
Đột quỵ liệt nửa người có phục hồi được không?
Liệt nửa người là di chứng nặng nề của đột quỵ. Nhiều người băn khoăn đột quỵ liệt nửa người... -
Tầm soát đột quỵ và những điều lưu ý quan trọng ai cũng cần phải biết
Đột quỵ hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến bất kỳ đối tượng nào, không phân biệt tuổi tác. Việc... -
Khi nào nên phẫu thuật xuất huyết não? Lưu ý quan trọng từ bác sĩ chuyên khoa
Xuất huyết não có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Khi nào nên phẫu thuật... -
Top 14 thực phẩm tăng cường lưu thông máu cho hệ tuần hoàn khỏe mạnh
Lưu thông máu kém có thể phát sinh do nhiều yếu tố như bệnh động mạch ngoại biên, tiểu đường,...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng