Liệt mặt sau đột quỵ có chữa được không? Bí quyết phục hồi nhanh chóng
Liệt mặt trung ương sau đột quỵ là gì?
Liệt mặt là hiện tượng mất khả năng điều khiển cơ mặt, bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như đột quỵ, chấn thương não, khối u, nhiễm trùng, dị dạng mạch máu, bệnh lý tự miễn hoặc tổn thương dây thần kinh. Trong đó, liệt mặt trung ương xảy ra do rối loạn hoặc tổn thương tại dây thần kinh trung ương – hệ thống chịu trách nhiệm kiểm soát nhiều hoạt động quan trọng của cơ thể.
Dây thần kinh trung ương đóng vai trò chính trong việc truyền dẫn tín hiệu thông qua các chất dẫn truyền thần kinh như Dopamine và Serotonin, đồng thời điều phối các chức năng vận động và cảm giác.
Nói cách khác, liệt mặt trung ương là tình trạng suy giảm hoặc mất khả năng điều khiển cơ mặt do bất thường tại dây thần kinh trung ương. Triệu chứng điển hình là liệt một phần tư dưới của khuôn mặt, có thể kèm theo liệt nửa người cùng bên. Nếu được phát hiện sớm, bệnh có thể điều trị hiệu quả, nhưng nếu chậm trễ, nguy cơ để lại di chứng là rất cao.
Hình ảnh liệt mặt do đột quỵ
Nguyên nhân gây liệt mặt trung ương sau đột quỵ
Liệt mặt trung ương có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến tổn thương tại hệ thần kinh trung ương. Theo các nghiên cứu y khoa, nguyên nhân chính dẫn đến liệt mặt trung ương là do tổn thương tại bán cầu đại não. Dây thần kinh số 7 chịu trách nhiệm điều khiển vận động cơ mặt và được chia thành hai phần:
- Phần trên: Kiểm soát vùng trên của khuôn mặt cùng bên, được chi phối bởi cả hai bán cầu não.
- Phần dưới: Điều khiển vùng dưới của khuôn mặt cùng bên, nhưng chỉ nhận tín hiệu từ một bán cầu não đối diện.
Do đó, nếu một bên bán cầu não bị tổn thương, chức năng điều khiển cơ mặt tại phần dưới bên đối diện sẽ bị ảnh hưởng, gây ra tình trạng liệt 1/4 khuôn mặt.
Đột quỵ dẫn đến tổn thương não bộ, dẫn đến liệt mặt trung ương. Ngoài ra, một số yếu tố sức khỏe khác dẫn đến liệt mặt trung ương như:
- Bệnh lý thần kinh: Khối u não, áp xe não.
- Tác động từ chấn thương: Chấn thương sọ não nghiêm trọng dẫn đến dập não hoặc xuất huyết trong não.
Ngoài ra, nguy cơ mắc liệt mặt trung ương tăng cao ở những người có các yếu tố nguy cơ liên quan đến đột quỵ như cao huyết áp, tiểu đường, béo phì, lối sống ít vận động, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, sử dụng thuốc tránh thai hoặc mắc bệnh tim mạch.
Não bộ bị tổn thương gây liệt mặt trung ương
Triệu chứng của liệt mặt trung ương
Người mắc liệt mặt trung ương thường có một số dấu hiệu đặc trưng, bao gồm:
- Mất cân đối khuôn mặt: Khu vực bị liệt chỉ ảnh hưởng đến 1/4 phần dưới của mặt mà không xuất hiện dấu hiệu Charles hay Bell.
- Méo miệng, lệch nhân trung: Tình trạng này biểu hiện rõ rệt khi bệnh nhân nói chuyện hoặc cười.
- Cơ mặt bên liệt cứng hơn bình thường, gây mất sự linh hoạt so với bên còn lại.
- Khó khăn trong vận động khuôn mặt: Người bệnh gặp trở ngại khi cười, nói, nhắm mắt hoặc thực hiện các cử động ở phần mặt bị ảnh hưởng.
- Trở ngại khi ăn uống, có thể khiến thức ăn dễ bị rơi ra ngoài.
- Cảm giác đau trong tai hoặc nhạy cảm với âm thanh lớn hơn ở bên bị liệt.
- Đau đầu, rối loạn vị giác, ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận mùi vị.
- Chảy nước mắt, tiết nước bọt không kiểm soát, gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày.
- Liệt mặt trung ương thường đi kèm với tình trạng liệt nửa người cùng bên, ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận động của người bệnh.
Liệt mặt trung ương có nguy hiểm không?
Câu trả lời là có. Dây thần kinh trung ương đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu và kiểm soát các hoạt động của cơ thể. Khi bị tổn thương, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Tình trạng liệt mặt trung ương có thể cải thiện trong vài tuần đầu và hồi phục hoàn toàn sau khoảng 3 - 6 tháng điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh kéo dài hơn, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi đã điều trị thành công, người bệnh không cần lo lắng về nguy cơ co cứng cơ mặt.
Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, bệnh có thể để lại các di chứng nghiêm trọng như:
- Rối loạn ngôn ngữ: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc phát âm, nói không rõ ràng hoặc bị nói đớ.
- Co thắt cơ mặt kèm theo yếu hoặc liệt một nửa cơ thể, ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động.
Một số triệu chứng đi kèm với biểu hiện liệt mặt
Phương pháp chẩn đoán liệt mặt trung ương
Bệnh có thể được nhận biết thông qua các triệu chứng lâm sàng. Tuy nhiên, để xác định chính xác nguyên nhân, bác sĩ thường yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm và kiểm tra cận lâm sàng.
Thông thường, bác sĩ sẽ khai thác thông tin về triệu chứng, tiền sử bệnh và thời điểm xuất hiện liệt mặt để đưa ra đánh giá ban đầu. Sau đó, tùy từng trường hợp, bệnh nhân có thể được chỉ định các phương pháp chẩn đoán chuyên sâu như:
- Khám tai mũi họng: Giúp xác định xem bệnh nhân có bị viêm nhiễm đường hô hấp trên hay không, đặc biệt khi liệt mặt xảy ra đột ngột sau khi tiếp xúc với không khí lạnh hoặc sau khi ngủ dậy.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc cắt lớp vi tính (CT): Được sử dụng để phát hiện các tổn thương não, dây thần kinh hoặc các nguyên nhân khác gây ra tình trạng liệt mặt.
- Xét nghiệm bổ sung: Một số trường hợp có thể cần thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu để xác định rõ tình trạng bệnh.
- Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp cải thiện khả năng hồi phục, giảm nguy cơ biến chứng cho bệnh nhân.
Phương pháp điều trị liệt mặt và méo miệng sau đột quỵ
Khi nhận thấy các dấu hiệu sớm của đột quỵ, người bệnh cần thăm khám kịp thời để xác định nguyên nhân. Nếu tình trạng liệt mặt hoặc méo miệng do đột quỵ gây ra, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị sau:
- Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc kháng viêm, kháng virus, giãn mạch, hỗ trợ tái tạo bao myelin và cải thiện dẫn truyền thần kinh.
- Điều trị ngoại khoa: Can thiệp phẫu thuật nếu cần thiết, tùy thuộc vào mức độ tổn thương.
- Phương pháp hỗ trợ phục hồi: Bao gồm châm cứu, massage, và các bài tập luyện cơ mặt nhằm cải thiện khả năng vận động.
Để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh biến chứng, người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý sử dụng thuốc hoặc áp dụng phương pháp điều trị không có cơ sở khoa học.
Tạm kết
Liệt mặt trung ương là biến chứng thường gặp của đột quỵ, dẫn đến khó cử động cơ mặt, méo miệng. Điều trị liệt mặt trung ương cần đúng phác đồ và kiên nhẫn thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
-
Nguy cơ đột quỵ khi lái xe: Hiểm họa không thể xem nhẹ
Đột quỵ khi đang lái xe là một tình trạng đáng báo động, thu hút sự quan tâm của nhiều... -
Vì sao dân văn phòng dễ bị thiếu máu não, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu?
Thiếu máu não xảy ra khi quá trình vận chuyển máu giàu oxy lên não bị gián đoạn, tác động... -
Giãn mạch máu não: Tìm hiểu nguyên nhân, biểu hiện, cách phòng ngừa
Giãn mạch máu não có thể dẫn đến những tổn thương nghiêm trọng đối với não bộ và hệ thần... -
Đau đầu do thiểu năng tuần hoàn não: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị hiệu quả
Thiểu năng tuần hoàn não xảy ra khi lượng máu cung cấp cho não bộ không đủ để duy trì... -
Thiếu máu não nên ăn trái cây gì? Top 7 loại trái cây tốt nhất cho não bộ
Thiếu máu não là tình trạng nghiêm trọng và đang có xu hướng xuất hiện ở người trẻ. Việc duy... -
Liệt mặt sau đột quỵ có chữa được không? Bí quyết phục hồi nhanh chóng
Liệt mặt trung ương xảy ra khi tổn thương dây thần kinh trung ương dẫn đến mất khả năng điều... -
Cảnh báo gia tăng đột quỵ ở trẻ em - Cha mẹ phải làm gì?
Đột quỵ thường xảy ra ở người cao tuổi nhưng hiện nay tỷ lệ đột quỵ ở trẻ em không... -
Hướng dẫn phân biệt đột tử và đột quỵ: Hiểu rõ để không nhầm lẫn
Rất nhiều người vẫn chưa biết cách phân biệt đột tử và đột quỵ, thậm chí có nhiều người còn... -
Top 7 thói quen hại não rất nhiều người đang vô tư thực hiện mỗi ngày
Các chuyên gia nhận định rằng nhịp sống ngày nay đang tác động tiêu cực đến hệ thần kinh, khiến... -
Top 4 bệnh viện chữa tai biến mạch máu não tốt nhất TP HCM
Tai biến mạch máu não đã trở thành nguyên nhân chính gây tử vong và tàn tật tại Việt Nam...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng