Tổng hợp nguyên nhân gây tai biến mạch máu não bất kì ai cũng nên biết
Tai biến mạch máu não là gì?
Tai biến mạch máu não xảy ra do tình trạng cấp tính khi mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, dẫn đến sự thiếu hụt oxy và dưỡng chất cung cấp cho não. Trong vài phút, các tế bào não sẽ suy giảm chức năng và chết dần gây hệ lụy nghiêm trọng đến trí não và khả năng vận động.
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não (đột quỵ) xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể, gây tổn thương tế bào não. Có hai loại chính: đột quỵ do thiếu máu cục bộ và đột quỵ do xuất huyết. Các nguyên nhân chính gây tai biến mạch máu não bao gồm:
1. Nguyên nhân gây đột quỵ do thiếu máu cục bộ
Đột quỵ do thiếu máu cục bộ là tình trạng mạch máu bị tắc nghẽn, khiến máu không thể lưu thông đến não. Nguyên nhân phổ biến:
- Xơ vữa động mạch: Khi mảng xơ vữa tại các động mạch não bị vỡ, các cục máu đông có thể hình thành, gây tắc nghẽn mạch máu. Điều này làm giảm hoặc ngừng hoàn toàn lưu lượng máu đến não, khiến tế bào não tổn thương. Mảng xơ vữa có thể di chuyển đến các mạch máu nhỏ hơn, gây tắc nghẽn ở những vị trí đó.
- Cục máu đông (huyết khối): Hình thành trong mạch máu não hoặc di chuyển từ nơi khác đến não.
- Bệnh lý về tim mạch: Những bệnh lý như rung nhĩ, hẹp van tim, hoặc viêm nội tâm mạc có thể gây ra cục máu đông trong buồng tim. Khi cục máu đông này di chuyển đến não, nó có thể chặn lưu lượng máu, dẫn đến tai biến mạch máu não.
- Tắc mạch do mỡ hoặc khí: Xuất hiện sau chấn thương hoặc phẫu thuật.
Đột quỵ do thiếu máu cục bộ
2. Nguyên nhân gây đột quỵ do xuất huyết
Đột quỵ do xuất huyết xảy ra khi mạch máu não bị vỡ, dẫn đến chảy máu trong não. Nguyên nhân bao gồm:
- Tăng huyết áp: Người bị cao huyết áp có nguy cơ tai biến mạch máu não cao hơn gấp 3–4 lần so với người bình thường. Huyết áp tăng kéo dài có thể làm suy yếu thành mạch, dẫn đến vỡ mạch máu và gây xuất huyết não – một nguyên nhân nguy hiểm dẫn đến tử vong.
- Vỡ phình động mạch não: Các túi phình bất thường trên thành mạch máu có thể vỡ gây xuất huyết.
- Dị dạng mạch máu não: Bất thường bẩm sinh trong cấu trúc mạch máu làm tăng nguy cơ vỡ.
- Chấn thương đầu: Tai nạn hoặc va đập mạnh dẫn đến tổn thương mạch máu não.
- Rối loạn đông máu: Tình trạng máu khó đông hoặc dùng thuốc chống đông quá mức.
Đột quỵ do xuất huyết não
Những yếu tố nguy cơ dẫn đến tai biến mạch máu não
Một số yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ tai biến, bao gồm:
- Tuổi tác: Nguy cơ tăng cao ở người lớn tuổi do quá trình lão hóa làm mạch máu xơ cứng.
- Tiền sử gia đình: Người có thành viên trong gia đình từng bị tai biến mạch máu não có nguy cơ cao hơn.
- Giới tính: Phụ nữ thường có nguy cơ mắc cao hơn nam giới.
- Lối sống: Sử dụng chất kích thích, ít vận động, chế độ ăn uống không lành mạnh hoặc thừa cân, béo phì là những yếu tố rủi ro.
- Khuyến nghị: Thăm khám định kỳ để tầm soát các nguy cơ tiềm ẩn là cách hiệu quả để phát hiện sớm và phòng ngừa tai biến mạch máu não.
- Đông máu: Yếu tố đông máu đóng vai trò quan trọng trong nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Theo nghiên cứu của Wilhelmsen, nam giới trên 54 tuổi có nồng độ fibrinogen cao thường đối mặt với nguy cơ đột quỵ thiếu máu não gia tăng.
- Homocysteine: Đây là sản phẩm chuyển hóa từ axit amin methionine, có liên quan mật thiết đến vitamin B6, vitamin B12, và axit folic.
- Sử dụng các chất kích thích: Việc lạm dụng các loại thuốc như cocaine, heroin, amphetamin, hoặc LSD làm tăng nguy cơ đột quỵ. Tai biến có thể xảy ra ngay sau lần sử dụng đầu tiên do ngộ độc cấp hoặc kéo dài do ngộ độc mãn tính. Triệu chứng thần kinh thường xuất hiện trong vòng 48 giờ đầu sau khi dùng thuốc, bao gồm cả đột quỵ do thiếu máu não hoặc chảy máu não.
- Thuốc tránh thai chứa oestrogen: Các loại thuốc tránh thai có hàm lượng oestrogen trên 50 microgram làm tăng nguy cơ đột quỵ thiếu máu não. Nguyên nhân là do rối loạn đông máu, tăng kết dính tiểu cầu, kích hoạt enzym chuyển đổi prothrombin, và gây viêm nội mạc mạch máu nhỏ đến trung bình.
- Migraine: Cơn đau đầu migraine là yếu tố nguy cơ đột quỵ ở cả nam và nữ, đặc biệt ở những người dưới 50 tuổi. Khoảng 2-3% bệnh nhân bị đột quỵ thiếu máu não có tiền sử migraine, con số này tăng lên đến 15% ở những bệnh nhân dưới 45 tuổi với tiền sử migraine hoặc migraine có dấu hiệu báo trước.
- Bệnh tế bào hình liềm (Sickle cell): Người mắc bệnh này thường có nguy cơ đột quỵ cao ở độ tuổi trẻ.
- Phụ nữ mang thai: Dù hiếm gặp, nguy cơ đột quỵ tăng cao hơn ở phụ nữ mang thai, đặc biệt ở những người có tiền sử tăng huyết áp hoặc trong giai đoạn hậu sản.
- Trầm cảm: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Thuốc kháng viêm NSAIDs: Sử dụng các loại thuốc như ibuprofen và diclofenac có thể gia tăng nguy cơ đột quỵ, nhất là ở những người đã có các yếu tố nguy cơ khác.
Một số yếu tố nguy cơ làm tăng đột quỵ
Biện pháp phòng ngừa tai biến mạch máu não
Để phòng tránh tai biến mạch máu não, bạn hãy chú ý:
- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ:
Hiểu rõ và kiểm soát các nguyên nhân dẫn đến tai biến mạch máu não là bước quan trọng trong việc phòng ngừa. Những người mắc các bệnh lý như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hoặc bệnh tim mạch cần tuân thủ điều trị để giảm nguy cơ đột quỵ.
- Duy trì lối sống lành mạnh:
+ Tránh lạm dụng rượu bia.
+ Không hút thuốc lá và tránh xa các chất kích thích.
+ Kiểm soát cân nặng, ngăn ngừa béo phì bằng việc tập luyện thể dục đều đặn.
+ Quản lý căng thẳng hiệu quả, tránh áp lực kéo dài.
+ Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường rau củ quả, hạn chế muối và chất béo từ động vật.
Chủ động phòng ngừa tai biến mạch máu não bằng lối sống và dinh dưỡng
- Khám sức khỏe định kỳ:
Tuân thủ lịch tái khám và điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ để phát hiện và kiểm soát sớm các yếu tố nguy cơ. Tầm soát bằng công nghệ hiện đại bao gồm:
+ Chụp cộng hưởng từ (MRI/MRA) hiện được xem là phương pháp hiệu quả trong việc tầm soát và phòng ngừa tai biến mạch máu não.
+ MRI cho hình ảnh chi tiết của não và hệ thần kinh, giúp phát hiện các bất thường ẩn sau lớp xương mà các phương pháp khác khó nhận ra.
+ Với độ phân giải cao và độ tương phản tốt, MRI vượt trội so với nhiều kỹ thuật sử dụng tia X trong việc chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến não, tim mạch và đột quỵ.
+ Đặc biệt, chụp MRI không gây tác dụng phụ như các phương pháp chụp X-quang hay cắt lớp vi tính (CT).
+ Áp dụng các biện pháp trên giúp giảm thiểu nguy cơ tai biến mạch máu não, đồng thời bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.
Tạm kết
Nội dung bài viết đã giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân tai biến mạch máu não để chủ động phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này. Hãy duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát tốt các bệnh nền để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ bất ngờ.
-
Bị xuất huyết não nên ăn gì và không nên ăn gì để nhanh chóng hồi phục?
Một chế độ ăn uống khoa học không chỉ góp phần đẩy nhanh quá trình phục hồi sau xuất huyết... -
Xuất huyết dưới nhện: Nguy cơ đột quỵ tử vong không báo trước
Xuất huyết dưới nhện thường do vỡ phình động mạch hoặc chấn thương sọ não, có thể dẫn đến đột... -
Thuốc trị thiếu máu não: Dùng sao cho đúng? Những lưu ý của chuyên gia
Thiếu máu não nên uống thuốc gì? Đây là câu hỏi mà nhiều người quan tâm, đặc biệt khi căn... -
Thuốc chống đột quỵ là gì? Chuyên gia hướng dẫn sử dụng thuốc chống đột quỵ đúng chuẩn ít người biết
Đột quỵ xảy ra khi các tế bào não bị tổn thương do thiếu oxy và dưỡng chất, dẫn đến... -
Huyết áp thấp gây đột quỵ: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách phòng ngừa
Nhiều người lầm tưởng rằng chỉ có huyết áp cao mới dẫn đến tai biến mạch máu não, nhưng trên... -
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ: Lý giải từ bác sĩ chuyên khoa
Thói quen hút thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ lên đến 5 lần. Vì sao hút thuốc lá... -
Đột quỵ liệt nửa người có phục hồi được không?
Liệt nửa người là di chứng nặng nề của đột quỵ. Nhiều người băn khoăn đột quỵ liệt nửa người... -
Tầm soát đột quỵ và những điều lưu ý quan trọng ai cũng cần phải biết
Đột quỵ hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến bất kỳ đối tượng nào, không phân biệt tuổi tác. Việc... -
Khi nào nên phẫu thuật xuất huyết não? Lưu ý quan trọng từ bác sĩ chuyên khoa
Xuất huyết não có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Khi nào nên phẫu thuật... -
Top 14 thực phẩm tăng cường lưu thông máu cho hệ tuần hoàn khỏe mạnh
Lưu thông máu kém có thể phát sinh do nhiều yếu tố như bệnh động mạch ngoại biên, tiểu đường,...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng